یادداشت اجتماعی،
مدرسه یا مکتب سرنوشت مدارس در ۱۰ سال آینده چه خواهد بود؟
مدیریت آموزش: بنظر می رسد با رشد تکنولوژی های جدید مانند هوش مصنوعی و آموزش های آنلاین در 10 سال آینده کارکرد مدارس از محلی برای علم اندوزی به محلی برای فقط تربیت تغییر خواهدنمود.
گروه جامعه - سید اسد رجبی: اینروزها یکی از سوالات اساسی می تواند این باشد که با عنایت به پیشرفت تکنولوژی های جدید نظیر هوش مصنوعی سرنوشت مدارس به عنوان محلی برای آموزش علم و دانش به دانش آموزان چه می شود. آیا خانواده ای که می تواند با کمک فیلم و وسایل کمک آموزشی و در گام بعد استفاده از هوش مصنوعی و فناوری نوین علم و دانش مورد نیاز فرزندش را به او بیاموزد میل و رغبتی به فرستادن او به مدرسه خواهد داشت؟ یا ۱۰ سال بعد مدارس به محل های خالی از دانش آموز تبدیل می شود. ابتدا باید به این نکته دقت کنیم که این سوال یک دیدگاه نوین در حوزه آموزش و یادگیری است که با عنایت به پیشرفت تکنولوژی و گسترش ابزارهای کمک آموزشی و آنلاین، چندین سال است در دنیا مورد بحث قرار گرفته است. ایده اصلی این است که دانش آموزان بتوانند با استفاده از منابع آموزشی غیرحضوری و آموزش های آنلاین، بدون نیاز به حضور در مدارس به یادگیری بپردازند. اما جهت بررسی دقیق تر این ایده، باید به چند نکته توجه داشته باشیم. نکته اول دسترسی به منابع آموزشی آنلاین است. با گسترش اینترنت و ظهور پلت فرم های آموزش آنلاین دسترسی به آموزش بسیار ساده تر شده است. دانش آموزان هم اکنون می توانند به منابع غنی علمی، ویدیوها، کتاب ها و تمرین های تعاملی دسترسی داشته باشند که ممکنست نیاز به حضور در کلاس های مدرسه را کمتر کند. نکته دوم انعطاف پذیری و شخصی سازی یادگیری است. بلا شک یکی از مزیت های بزرگ آموزش آنلاین و غیرفرمال این است که دانش آموزان می توانند برمبنای سرعت یادگیری خود پیش بروند. در مدارس سنتی، همه دانش آموزان باید با یک سرعت مشخص مطالب را فرا گیرند، اما آموزش آنلاین این امکان را می دهد که هر فرد برمبنای توانایی ها و نیازهای شخصی خود برنامه ریزی کند.
مدرسه فقط جایی برای یادگیری دروس دانشگاهی نیست، بلکه مکانی برای توسعه مهارت های اجتماعی، ارتباطات انسانی، همکاری و حل مشکلات گروهی است نکته سوم بحث تعاملات اجتماعی است. مدرسه فقط جایی برای یادگیری دروس دانشگاهی نیست، بلکه مکانی برای توسعه مهارت های اجتماعی، ارتباطات انسانی، همکاری و حل مشکلات گروهی است. این نوع مهارت ها به طور معمول بوسیله تعامل با معلمان و همکلاسی ها تقویت می شود و محیط فیزیکی مدرسه نقش مهمی در ایجاد شخصیت و روابط اجتماعی دارد. این موارد ممکنست در آموزش های آنلاین کمتر فراهم گردد. نکته چهارم را باید در نقش معلم دید. حتی در سیستم های آموزشی غیرحضوری و آنلاین، نقش معلم به عنوان راهنما، تسهیل گر و ارائه دهنده بازخورد همچنان مهم می باشد. معلمان می توانند دانش آموزان را در راه یادگیری هدایت کرده و به آنها کمک کنند تا مفاهیم را بهتر درک کنند و بر مشکلات احتمالی یادگیری غلبه کنند. اما در گام بعدی باید به سراغ مسأله عدالت آموزشی رفت. بطور قطع یکی دیگر از چالش های پیش رو این است که آیا همه دانش آموزان دسترسی یکسانی به این فناوری ها دارند؟ در خیلی از مناطق دورافتاده و کم درآمد، دسترسی به اینترنت و ابزارهای دیجیتالی محدود است، بدین سبب اتکا به آموزش آنلاین ممکنست به نابرابری های آموزشی دامن بزند. در گام آخر باید این سوال مطرح شود که آیا جامعه و سیستم آموزشی آمادگی این دگرگونی را دارد؟ تحول به طرف آموزش آنلاین و غیرفیزیکی نیاز به تغییرات گسترده در سیستم آموزشی، برنامه های درسی، و حتی فرهنگ عمومی دارد. همه جوامع ممکنست آماده این تغییر نباشند و مقاومت هایی در مقابل حذف مدارس فیزیکی وجود داشته باشد. با این مقدمه کوتاه و بیان تعدادی از نکات مهم این سوال پیش می آید که در ۱۰ سال آینده وضعیت به چه شکلی خواهد بود. به زعم نگارنده با عنایت به سرعت گسترش اینترنت و دسترسی گسترده تر به ابزارهای دیجیتالی، احیانا در ۱۰ سال آینده شرایط جهت استفاده از آموزش های آنلاین و غیرفیزیکی بمراتب آسان تر خواهد شد. اما به چند نکته اساسی در این حوزه باید توجه کرد تا این پیش بینی بهتر درک شود. گسترش زیرساخت های اینترنتی: در ۱۰ سال آینده، با پیشرفت فناوری هایی مانند ۵G و حتی نسل های بعدی اینترنت، سرعت و کیفیت دسترسی به اینترنت در سراسر دنیا افزایش خواهد یافت. این به این معناست که حتی مناطق دورافتاده که امروزه از نظر زیرساخت های ارتباطی گرفتار مشکل هستند، به تدریج به منابع آموزشی آنلاین دسترسی پیدا خواهند کرد. کاهش هزینه های دسترسی به فناوری: با توسعه سریع فناوری و ارزان تر شدن ابزارهای دیجیتال مثل تبلت ها و لپ تاپ ها، دانش آموزان بیشتری در سراسر دنیا خواهند توانست از این دستگاهها برای یادگیری استفاده نمایند. علاوه بر این، خیلی از پلت فرم های آموزشی رایگان یا با هزینه های پایین ارائه می شوند، که دسترسی به آموزش را بیشتر آسان می کند. پیشرفت در فناوری های یادگیری: در کنار اینترنت، فناوری های در رابطه با یادگیری مثل هوش مصنوعی، واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) هم درحال پیشرفت هستند. این فناوری ها می توانند تجربه یادگیری را بسیار تعاملی تر و مؤثرتر کنند. برای نمونه، دانش آموزان می توانند بوسیله واقعیت مجازی به بازدیدهای مجازی از محلهای تاریخی یا لابراتوار های علمی دسترسی داشته باشند، که یادگیری را جذاب تر و عمیق تر می کند. پذیرش اجتماعی و تغییر نگرش ها: با گذشت زمان و مشاهده مزایای آموزش آنلاین، پذیرش اجتماعی آن افزایش خواهد یافت. در سالهای اخیر، خصوصاً بعد از شیوع ویروس کرونا، خیلی از مدارس و دانشگاه ها به سمت آموزش های آنلاین حرکت کرده اند و این تجربه باعث شده که خیلی از افراد به تأثیرگذاری و کارآیی این نوع آموزش اعتماد بیشتری پیدا کنند. تنوع منابع آموزشی: به علت افزایش دسترسی به اینترنت، دانش آموزان دیگر محدود به منابع آموزشی یک منطقه یا یک مدرسه خاص نخواهند بود. آنها می توانند از منابع آموزشی جهانی بهره مند شوند، از بهترین اساتید و دانشگاه ها آموزش ببینند و به زبان های مختلف به مطالب دسترسی داشته باشند. این تنوع منابع می تواند کیفیت آموزش را افزایش دهد. پشتیبانی سیستم های آموزشی: پیش بینی می شود که در ۱۰ سال آینده، سیستم های آموزشی بیشتری به سمت پذیرش و ادغام فناوری های دیجیتال و آموزش های آنلاین در برنامه های درسی خود حرکت کنند. این تحول شامل بروزرسانی شیوه های ارزشیابی، توسعه روش های یادگیری ترکیبی (حضوری و آنلاین) و پشتیبانی از دانش آموزان در استفاده از این تکنولوژی ها خواهد بود. در مجموع، با عنایت به گسترش دسترسی به اینترنت و پیشرفت فناوری های مرتبط، مسیر استفاده از آموزش های آنلاین و غیرحضوری تا ۱۰ سال آینده بطور قابل توجهی هموارتر خواهد شد. با این وجود، همچنان باید توجه داشت که این تحول نیازمند برنامه ریزی دقیق، تامین زیرساخت ها، و پشتیبانی از دانش آموزان در راستای ایجاد تعادل بین یادگیری آنلاین و نیازهای اجتماعی و انسانی است. حال و بعد از بررسی موضوعات در رابطه با فناوری و گسترش آموزش های غیرحضوری وقت آن رسیده است که به این سؤال پاسخ دهیم که مدرسه مدرسه می ماند یا مثل گذشته محلی برای پرورش و تربیت خواهد شد. یعنی همان زمانی که دانش آموزان در مکاتب بیشتر درس زندگی و تربیت و پرورش می گرفتند. با عنایت به تحولات سریع در آموزش آنلاین و گسترش دسترسی به منابع آموزشی دیجیتال، به نظر می آید که نقش سنتی مدارس، یعنی فقط به عنوان محیطی برای انتقال دانش، درحال تغییر است. در آینده، مدارس می توانند بیشتر به عنوان مکان هایی برای تربیت اجتماعی، مهارت های انسانی و جامعه پذیری نقش آفرینی کنند. توسعه مهارت های اجتماعی و عاطفی: یکی از مهم ترین مزایای حضور در مدرسه، یادگیری مهارت های اجتماعی است که در محیط های آنلاین به آسانی قابل انتقال نیست. تعاملات رو در رو با همسالان، کار تیمی، حل تعارضات، احترام به تفاوت ها و همکاری، همگی در محیط مدرسه شکل می گیرند. این نوع مهارت ها، که به نام مهارت های اجتماعی و عاطفی شناخته می شوند، برای موفقیت در زندگی فردی و اجتماعی بسیار حیاتی هستند. پرورش مهارت های نرم (Soft Skills): مدارس می توانند به عنوان محیطی برای تقویت مهارت های نرم مانند خلاقیت، تفکر انتقادی، حل مسئله، ارتباط مؤثر، و مدیریت احساسات عمل کنند. این مهارت ها برای دانش آموزان در آینده کاری و شخصی شان بسیار باارزش خواهند بود و مدارس می توانند برنامه های ویژه ای برای توسعه این مهارت ها طراحی نمایند. هویت یابی و جامعه پذیری: حضور در مدرسه کمک می نماید که دانش آموزان بطور فعال با فرهنگ، ارزش ها، و هنجارهای اجتماعی جامعه خود آشنا گردند. این پروسه جامعه پذیری در محیط های آموزشی حضوری به گونه ای طبیعی و مؤثر اتفاق می افتد، برای اینکه دانش آموزان در موقعیت های اجتماعی واقعی قرار می گیرند و نحوه تعامل با دیگران را یاد می گیرند. محیط حمایتی و راهنمایی فردی: مدرسه به عنوان یک محیط حمایتی می تواند به رشد شخصیتی دانش آموزان کمک نماید. معلمان و مشاوران می توانند نقش راهنمایی برای دانش آموزان ایفا کنند و به آنها کمک کنند تا در پروسه یادگیری و رشد شخصیتی خود پیشرفت کنند. این پشتیبانی فردی و انسانی، در فضای آموزش آنلاین که بیشتر خودمحور است، کمتر فراهم می شود. فعالیت های عملی و فیزیکی: تعدادی از جنبه های یادگیری نیاز به فعالیتهای عملی و فیزیکی دارند که در مدارس بهتر ارائه می شوند. ورزش، هنر، کارهای گروهی، آزمایش های علمی و فعالیتهای خارج از کلاس درس، همگی در محیط فیزیکی مدرسه مؤثرتر و بطور مستقیم قابل انجام هستند. پرورش مسئولیت پذیری و انضباط: حضور در محیط مدرسه به دانش آموزان کمک می نماید که حس مسئولیت پذیری و انضباط شخصی را توسعه دهند. رعایت قوانین مدرسه، حضور بموقع در کلاس ها و انجام تکالیف، همگی به عنوان قسمتی از پروسه اجتماعی شدن دانش آموزان در زندگی واقعی نقش دارند. مکانی برای همکاری با خانواده ها: مدارس می توانند به عنوان پل ارتباطی بین دانش آموزان، والدین و جامعه محلی عمل کنند. این نقش مهم تربیتی و حمایتی، کمک می نماید که خانواده ها و مدارس بطور هماهنگ برای توسعه و پیشرفت دانش آموزان تلاش کنند. بطور خلاصه، در آینده نقش مدرسه می تواند از تمرکز بر یادگیری محتوا به طرف تمرکز بیشتر بر تربیت شخصیت، مهارت های اجتماعی، و آماده سازی دانش آموزان به منظور زندگی در جامعه تغییر کند. با این تغییر نقش، مدارس می توانند به مکان هایی تبدیل شوند که بجای تاکید بر یادگیری محض، روی پرورش دانش آموزانی متعادل، مسئول و آماده برای ورود به اجتماع کار کنند.
منبع: olms.ir
این مطلب مدیریت آموزش برایتان مفید بود؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب